روش های از بین بردن سوء پیشینه کیفری برای کار و استخدام
به گزارش کارواشتغال اکثریت اشخاص برای استخدام در برخی ادارات دولتی یا برخی مشاغل باید مدرکی را تحت عنوان سوء پیشینه ارائه کنند.
بنابراین اشخاص کم و بیش با کلمه ” سوء پیشینه ” یا سوء سابقه کیفری ” تا حدودی آشنایی دارند. در این نوشته قصد داریم به مفهوم سوء پیشینه و اینکه جرایمی را برای مرتکب جرم ، سوء پیشینه کیفری دارد و همچنین شرایط پاک کردن سوء پیشینه کیفری را مورد بررسی قرار دهیم.
سوء پیشینه چیست؟
سوء پیشینه کیفری یا همان سوء سابقه کیفری یعنی شخص مجرم اعتبار خود را در اثر ارتکاب بعضی از جرائم خاص بصورت موقت یا دائم از دست می دهد.
سوء پیشینه کیفری مشمول همه جرائم نمی باشد و فقط درشرایط خاصی که در قانون مجازات پیش بینی شده باشد و نوع حکم قطعی باشد ایجاد می شود.
سوء پیشینه در چه جرایمی ایجاد می شود؟
مطابق با ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می کند:
الف) اگر شخصی مرتکب جرمی شود که مجازات آن اعدام یا سلب حیات و یا حبس ابد باشد، به مدت هفت سال از تاریخ توقف اجرای حکم ، سوء سابقه کیفری برای وی ایجاد می شود.
ب) سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار . یعنی اگر شخصی مرتکب جرم قطع عضو و یا قصاص عضوی شود که دیه تعیین شده ، بیش تر از نصف دیه باشد، به مدت سه سال سوء سابقه کیفری لحاظ خواهد شد.
پ) دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج. (شلاق تعزیری مشمول این مورد نمی باشد)
تبصره ۱: در غیر موارد فوق، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج می شود لیکن در گواهی های صادره از مراجع ذیربط منعکس نمی گردد.
تبصره ۲: در مورد جرایم قابل گذشت در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع می شود.
بنابراین ، مطابق ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی اگر شخصی مرتکب یکی از این جرائم شود و حکم وی قطعی باشد محکومیت کیفری در پیشینه کیفری فرد محکوم درج خواهد شد و پس از منقضی شدن مدت زمان تعیین شده توسط قانون گذار آثار تبعی محکومیتش از بین خواهد رفت.
شرایط پاک کردن سوء پیشینه
اگر کسی به یکی از مجازات هایی که در ماده ۲۵ قانون مجازات محکوم بشود پس از گذشتن مدت ( هفت سال ، سه سال ، دو سال ) ، سوء سابقه کیفری شخص از بین می رود و سوء پیشینه متهم از سابقه کیفری پاک می شود.
مطابق ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی در موارد زیر شخص مجرم در طول مدت سابقه کیفری خود از این حقوق محروم می شود :
الف- داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری ، مجلس خبرگان رهبری ، مجلس شورای اسلامی و شورای اسلامی شهر و روستا .
ب- عضویت در شورای نگهبان ، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیات دولت و تصدی معاونت رئیس جمهور .
پ- تصدی ریاست قوه قضائیه ، دادستانی کل کشور ، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری .
ت- انتخاب شدن یا عضویت در انجمن ها ، شورا ها ، احزاب و جمعیت ها به موجب قانون یا با رای مردم .
ث- عضویت در هیات های منصفه و امناء و شوراهای حل اختلاف .
ج- اشتغال به عنوان مدیر مسئول یا سر دبیر رسانه های گروهی .
چ- استخدام و یا اشتغال در کلیه دستگاه های حکومتی ؛ اعم از قوای سه گانه و سازمان ها و شرکت های وابسته به آن ها ، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ، نیروهای مسلح و سایر نهادهای تحت نظر رهبری ، شهرداری ها و موسسات مامور به خدمات عمومی و دستگاه های مستلزم تصریح یا ذکر نام برای شمول قانون بر آنها .
ح- اشتغال به عنوان وکیل دادگستری و تصدی دفاتر ثبت اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و دفتریاری .
خ- انتخاب شدن به سمت قیم ، امین ، متولی ، ناظر یا متصدی موقوفات عام .
د- انتخاب شدن به سمت داوری یا کارشناسی در مراجع رسمی .
ذ- استفاده از نشان های دولتی و عناوین افتخاری .
ر- تاسیس ، اداره یا عضویت در هیات مدیره شرکت های دولتی ، تعاونی و خصوصی یا ثبت نام تجارتی یا موسسه آموزشی ، پژوهشی ، فرهنگی و علمی .
روش های استعلام پاک شدن سوء پیشینه
روش اول این است که شخص از دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی یا همان پلیس + ۱۰ مراجعه و تقاضای دریافت گواهی سوء پیشینه نماید.
روش دوم سامانه ثنا است در این روش شخص باید بدوا نسبت به ثبت نام در سامانه ثنا اقدام کند و تقاضای صدور سوء پیشینه کند.
تاثیر سوء پیشینه برای استخدام تا چه مدت می باشد؟
یکی از سوالهای پر تکرار از وکیل کیفری این است.
مطابق ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی ، مدت زمان تعیین شده برای سوء پیشینه حسب مورد با توجه به جرم ارتکابی ( هفت سال ، سه سال، دوسال ) می باشد .
۱-در محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد ؛ هفت سال از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی.
۲-در محکومیت به قطع عضو ، قصاص عضو ( در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد ) ، نفی بلد و همچنین حبس تا درجه چهار ، سه سال پس از اجرای حکم یا شمول مروز زمان .
۳-در محکومیت به شلاق حدی ، قصاص عضو ( در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد ) و حبس درجه پنج ، دو سال پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان می باشد.