کشت گلخانه ای؛ راه نجات کشاورزی ایلام| بحران آب جدی است
کشت گلخانه ای با وجود اینکه مزیت های فراوانی دارد و از راهکارهای اصلی برای نجات کشاورزی کم آب در استان ایلام بوده، متاسفانه مورد بی توجهی قرار گرفته است.
کارواشتغال از بازار؛ در سالهای اخیر دولت و سرمایهگذاران بخش کشاورزی، به دلایل متعددی به ویژه خشکسالی و کمبود آب اهتمام ویژهای به توسعه کشت گلخانهای داشتهاند، چرا که کشت گیاهان گلخانهای تاثیر بسزایی در مصرف بهینه و جلوگیری از هدر رفت آب برعهده دارد.
محافظت عالی از گیاهان در برابر تغییرات آبوهوا، پیشگیری از آفات، کشت محصولات بدون نیاز به آفتکش، افزایش تولیدات، استفاده چند منظوره و همچنین به حداقل رساندن خطرات تولید از دیگر مزایای کشت گلخانهای میباشد که لزوم توجه به این مهم را دوچندان کرده است.
استان ایلام نیز به واسطه برخورداری از اقلیم و آبهوای مناسب و همچنین بهره مندی از ظرفیتهای عظیم در حوزه کشاورزی یکی از استانهای مستعد در زمینه کشت گیاهان گلخانهای است.
لازم به ذکر است استان ایلام در حالی یکی از قطبهای تولید محصولات کشاورزی در کشور به شمار میرود که در حوزه کشت گلخانهای توسعه چندانی نداشته و همواره با محرومیتها و مشکلات بالایی دست و پنجه نرم میکند.
عدم توسعه کشت گلخانهای در ایلام
یک کارشناسی کشاورزی در گفتوگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: کشت گلخانهای یکی از انواع تولید محصولات کشاورزی است که امروزه به علت صرفه جویی در مصرف آب، افزایش بهره وری، امکان کاشت و برداشت محصولات در تمام فصول، پرورش محصولات خارج از فصل، افزایش کیفیت و کمیت تولیدات و افزایش صادرات، جایگزین کشاورزی سنتی شده است.
کارشناس کشاورزی: ستان ایلام از وضعیت نامناسبی در حوزه آب برخوردار است، با این وجود تاکنون اقدامی جدی در خصوص توسعه کشت گیاهان گلخانهای صورت نگرفته و در این استان هنوز هم کشاورزی سنتی که عامل اصلی کمآبی محسوب میشد حرف اول را میزند
احمد نجفی با بیان اینکه کشت گیاهان گلخانهای در ایلام رونق چندانی ندارد، افزود: استان ایلام از وضعیت نامناسبی در حوزه آب برخوردار است، با این وجود تاکنون اقدامی جدی در خصوص توسعه کشت گیاهان گلخانهای صورت نگرفته و در این استان هنوز هم کشاورزی سنتی که عامل اصلی کمآبی محسوب میشد حرف اول را میزند.
وی تصریح کرد: کمبود سرمایه، عدم وجود نیروهای تخصصی، نبود برنامه ریزی اصولی و بیتوجهی مسئولان از جمله دلایل اصلی این مشکل است که امید میرود با اخذ اقداماتی همچون جذب سرمایه گذار و آموزش نیروهای متخصص اقدامی جدی در این خصوص لحاظ شود.
بالغ بر ۱۵ هکتار سطح زیر کشت گیاهان گلخانهای در استان
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی ایلام در گفت و گو با خبرنگار بازار اظهار داشت: باتوجه به پتانسیلهای استان ایلام در حوزه کشت گیاهان گلخانهای و از همه مهمتر کاهش منابع آبی، رونق تولیدات گلخانهای یکی اولویتهای جهاد کشاورزی میباشد که در دستور کار قرار گرفته است.
همایون مظاهری عنوان کرد: برای توسعه گلخانه نیاز به زیرساخت و تسهیلات است، خوشبختانه در استان ایلام شرایط آب و هوایی به گونهای است میتوانیم در اقلیمهای متفاوت گلخانه احداث کنیم.
وی افزود: در حال حاضر سطح زیرکشت گلخانهای در استان ایلام بالغ بر ۱۵ هکتار است که از امکان کاشت بیش از هزار و ۹۰۰ تن محصولات گلخانهای قبیل خیار، گوجه، فلفل و حتی توتفرهنگی، گیاهان دارویی و سایر صیفی و سبزیجات برخوردار هستند.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی ایلام: پنج سایت دیگر هم که در شهرستانهای مختلف از جمله شهرستان ایوان، آبدانان، مهران و دهلران و ماژین دره شهر هستند که از لحاظ استعلام اقدامات آن انجام و وارد فاز مطالعات شده که بعد از انجام فاز مطالعات وارد فاز عملیاتی و آماده واگذاری به فارغ التحصیلان میشوند
مظاهری با بیان اینکه برای توسعه گلخانه در دو سال اخیر اقدامات مهمی صورت گرفته، بیان کرد: خوشبختانه حدود ۹ سایت مجتمع گلخانهای در سطح استان در اراضی ملی شناسایی شده که به منظور راهاندازی ۶ مورد از این سایتها که سطحی بالغ بر ۳۰۰ هکتار دارند، استعلام از ادارات مختلف گرفته شده است.
وی ادامه داد: همچنین مجتمع گلخانه ۱۰۰ هکتاری شهرستان مهران نیز یکی دیگر از پروژههای کشت گیاهان گلخانهای است که کار عملیات آن اجرایی شده است و امید میرود تا اوایل سال جدید به فارغ التحصیلان کشاورزی یا افرادی که توانایی سرمایه گذاری در این بخش را دارند، برای شروع فعالیت خود واگذار شود.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی ایلام گفت: پنج سایت دیگر هم که در شهرستانهای مختلف از جمله شهرستان ایوان، آبدانان، مهران و دهلران و ماژین دره شهر هستند که از لحاظ استعلام اقدامات آن انجام و وارد فاز مطالعات شده که بعد از انجام فاز مطالعات وارد فاز عملیاتی و آماده واگذاری به فارغ التحصیلان میشوند.
تولید بذر گلخانه در داخل کشور منجر به کاهش هزینهها شده است
مظاهری بیان کرد: وقتی هزینههای نهادهها توسط مجری طرح کاهش پیدا میکند، قطعاً در هزینه تمام شده محصول نیز تاثیرگذار است و محصول با کاهش قیمت مواجه میشود و همین باعث میشود مردم نیز استقبال بیشتری از این کار داشته باشند.
وی افزود: در سنوات گذشته معمولاً بذر گلخانهها را از کشورهای خارجی وارد میکردند اما خوشبختانه در این چند سال اخیر مراکز تحقیقاتی اقدامات بسیار خوبی در زمینه تولید بذر انجام دادند و یکی از عواملی که باعث افزایش نرخ محصولات گلخانهها نسبت به سایر محصولات میشود قیمت بذر است، با تولید بذر در داخل کشور قطعاً کاهش هزینهها را در زمینه تولید محصولات گلخانهای به همراه خواهد داشت.
مظاهری اضافه کرد: با توجه به شرایط آب و هوایی که استان ایلام و کاهش منابع آب حتماً باید توسعه گلخانه در سطح استان داشته صورت گیرد چراکه بسیاری از محصولاتی که در فضای باز در سطوح وسیع کاشت میشود میتوان در فضای گلخانه با اراضی بسیار محدود و منابع آب کم کمتر کشت شوند.
وی اظهار کرد: این تولیدات علاوه بر تامین نیاز داخل استان زمینه صادرات آن به کشورهای همسایه و حتی استانهای همجوار نیز از طریق مرز مهران فراهم است.
با وجود مزایای کشتهای گلخانهای، در صورت عدم مدیریت صحیح در احداث و توسعه گلخانهها، با چالشهای جدی در مدیریت منابع آب به لحاظ کمی و کیفی مواجه خواهیم شد، در همین راستا توسعه گلخانه و افزایش تولیدات گلخانهای از اهمیت بالایی برخوردار است که باید بیش از پیش در دستور کار مسئولان ارشد استانی و کشوری قرار گیرد.
تولید محصولات کشاورزی در گلخانه علاوه بر کاهش مصرف آب باعث افزایش کیفیت و کمیت تولیدات میشود، این امر راههای صادرات را برای محصولات کشاورزی نیز هموار میکند.
مزایای فراوان کشت گلخانهای باعث شده که حتی در کشورهایی که مشکل آب ندارند میل زیادی به گسترش این گلخانهها به وجود آید.