وقتی دغدغه محیط زیستی روستاییان سبب کارآفرینی می‌شود+عکس خبری
به گزارش کارواشتغال از خبرگزاری فارس از نیشابور برای دیدن روستایی که پویش “نه به پلاستیک” در کشور را عملی کرده است به روستای حصار زبرخان در ۴۵ کیلومتری نیشابور به مشهد و منطقه‌ای ییلاقی و کوهپایه بینالود می‌روم.
بوی نم باران، صدای بع‌‌بع گوسفندان آمیخته با پارس سگ‌های گله از کوچه‌های روستا شنیده می‌شود و دیدن چهره‌های شاداب و لب‌های خندان روستاییان، سوز سرمای نخستین ساعات صبح زمستانی را قابل‌تحمل می‌کند.
وارد میدان روستا می‌شوم تقریباً بیشتر مغازه‌ها بسته است به‌جز نانوایی که بوی عطر نان تازه بی‌اختیار مرا به طرفش جذب می‌کند نانوایی شلوغ و پر از زنانی است که با چادرهای گل‌دار بر سر و ساک پارچه‌ای سفیدرنگی در دست به‌نوبت ایستاده‌اند.
در دستان تمامی زنان و مردان و حتی کودکان ایستاده در صف ساک‌های سفید و تمیز پارچه‌ای دیده می‌شود وقتی به گوشه و کنار نانوایی نگاه می‌اندازم هیچ اثری از پلاستیک نیست، از نانوایی بیرون می‌آیم و منتظر می‌‌مانم تا یکی از دکان‌ها باز شود تا از او پلاستیک برای خرید نان بخرم.
طولی نمی‌کشد که مرد میان‌سالی بقالی روستا را باز می‌کند با خوشحالی وارد بقالی می‌شوم که پوستر چسبانده شده پشت شیشه دکان بقالی توجهم را جلب و امیدم برای خرید پلاستیک را ناامید می‌کند «لطفاً جهت خرید زنبیل یا سفره پارچه‌ای همراه داشته باشید کیسه پلاستیکی نداریم».
از دکان بقالی خارج می‌شوم کمی که دقت می‌کنم متوجه می‌شوم تقریباً پشت شیشه همه مغازه‌ها این پوستر را چسبانده‌اند این کار آن‌قدر عجیب و باورکردنی است که خرید نان را از یاد می‌برم و با دقت بیشتر به کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا نگاه می‌کنم، اثری از پلاستیک، ضایعات و زباله نیست.
همه‌جا تمیز و پاکیزه است هوای تازه را با ولع وارد ریه‌هایم می‌کنم، با چوپانی که بره‌ای سیاه‌رنگ را به بغل دارد همراه می‌شوم تا اطراف روستا را هم ببینم. تپه‌ماهورها و بیابان‌های اطراف روستا هر جا که چشم می‌اندازم تمیز بی‌هیچ اثری از پلاستیک و زباله است گویی باد تنها در این نقطه از کشور به‌جای پلاستیک، دانه و گرده گیاه جابجا می‌کند، درراه برگشت به روستا از پیرمردی که اهل روستاست علت تمیزی روستا و نبود پلاستیک را جویا می‌شوم.
بشر بزرگ‌ترین تهدید محیط‌زیست
پیرمرد با مهربانی برایم می‌گوید: دخترم هیچ موجودی به‌اندازه بشر دو پا به زمین خدا و موجوداتش آسیب نزده آدمیزاد تا زنده است چه چیزهایی که به چشمش نمی‌بیند، چند سالی بود که هر وقت سر پرواری را برای گوشت خانواده می‌بریدیم داخل معده گوسفند پر بود از پلاستیک، حیوان زبان‌بسته به خاطر خوردن پلاستیک گوشت به تن نمی‌گرفت هرساله چند گوسفند سَرِ خوردن پلاستیک تلف می‌شدند تا اینکه دهیاری به دادمان رسید و پلاستیک را ممنوع کرد. سراغ دهیار روستای حصار می‌روم.
پلاستیک علت تلف شدن دام‌ها
ابراهیم حصاری این‌طور روایت کرد که از گذشته‌های دور تاکنون شغل اصلی مردم روستای حصار دامداری، کشاورزی و کشت گیاهان دارویی بوده اما شغل بیشتر اهالی روستا دامداری است تلف شدن دام‌های سبک و بودن پلاستیک در معده تمام دام‌های ذبح‌شده سبب ایجاد پویش نه پلاستیک شد. وقتی اهالی روستا یقین پیدا کردند که تلف شدن دام‌ها ناشی از خوردن پلاستیک‌های رهاشده در داخل و خارج روستاست پلاستیک را از روستا، مزارع، باغات، محیط اطراف و زندگی‌شان حذف کردند. البته بدون کمک اداره محیط‌زیست نیشابور این کار ممکن نبود چون محیط‌زیست بعد از آگاهی از تصمیم اهالی روستای حصار اردیبهشت‌ماه به روستا آمدند و کمک کردند این کار هدفمند اجرا شود. اینکه خارج و داخل روستا این‌قدر تمیز و عاری از پلاستیک است حاصل زحمات یک گروه ۲۲ نفره از جوانان ۱۵ تا ۳۰ ساله روستا است که یک روز در ماه را داوطلبانه مشغول پاک‌سازی فضای داخل و اطراف روستا می‌شوند.
ابراهیم حصاری در ادامه تصریح کرد: وقتی با همکاری شورای روستا موضوع حذف پلاستیک را با اهالی روستا مطرح کردیم ۳ نفر از بانوان روستا دوخت ساک‌های پارچه‌ای را بر عهده گرفتند تا اهالی هنگام خرید نیازمند استفاده از پلاستیک نباشند مغازه‌های روستا هم از فروش و تحویل کیسه‌های پلاستیکی به مشتریان خودداری کردند. نانوایی روستا هم استفاده از پلاستیک را به‌طور ۱۰۰ درصد حذف کرد. درنتیجه این تلاش‌ها خیلی زود روستای حصار تمیز و عاری از پلاستیک شد.
دهیار روستای حصار با خوش‌رویی ادامه داد: روستای چشمه خسرو، و روستای علی‌آباد که دارای ۲ مجتمع بزرگ بین‌راهی و مسیر عبور و زائران امان رضا(ع) است از طرح اجراشده در روستای حصار یعنی پویش “نه به پلاستیک” استقبال کردند.
کیسه های پارچه‌ای جایگزین کیسه پلاستیکی
خانم جوانی که مسئول دوخت ساک‌های پارچه‌ای سفید است، بیان کرد: این کیسهها از جنس نانو و قابل شستشو است. از وقتی‌که پویش “نه به پلاستیک” در روستای ما آغازشده است کار خیاطی‌ام رونق گرفته و بانوان زیادی علاقه‌مند به دوختن ساک‌های پارچه‌ای هستند اهالی روستا هم با اشتیاق کیسه‌های پارچه‌ای را خریداری می‌کنند البته در ابتدا بعضی از اهالی روستا به قیمت این کیسهها اعتراض کرده و می‌گفتند قیمت پلاستیک ارزان‌تر از این ساک‌های پارچه‌ای است اما بعد از شنیدن توضیحاتم در مورد چند بار مصرف بودن و همین‌طور قابل شستشو بودن ساک‌های پارچه‌ای با رضایت ساک‌های پارچه‌ای را خریداری و آن را جایگزین پلاستیک کردند.
روستای حصار بهترین الگوی محیط‌زیستی برای روستاهای خراسان رضوی
رئیس اداره محیط‌زیست نیشابور در خصوص اجرایی شدن پویش “نه به پلاستیک” در روستای حصار اظهار کرد: حصار زبرخان اولین روستای “نه به پلاستیک” در کشور در حوزه شهرستان نیشابور است که در پی آموزش‌های اداره محیط‌زیست، دهیار و شورای اسلامی روستا به این نتیجه رسیدند که فرهنگ “نه به پلاستیک” را ایجاد کنند.
محمدمهدی نوربخش گفت: علاوه بر اینکه در مغازه‌های روستای حصار پلاستیک عرضه نمی‌شود برنامه پاک‌سازی محیط‌زیست هم هرماهه در این روستا انجام می‌شود.
وی افزود: درزمینه فرهنگ‌سازی و استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای مردم روستا کارگاه‌هایی در روستا ایجاد کردند و خودشان کیسه‌های موردنیازشان را تولید می‌کنند ازاین‌رو روستای حصار بهترین الگوی محیط‌زیستی برای روستاهای استان خراسان و کشور است.